Verkiezingen en hoge schulden; maakt het iets uit voor de beurs?

Verkiezingen en schulden - hebben deze invloed op de beurs of is het allemaal bijzaak?

Verkiezingen bepalen wellicht ook de stemming op Beursplein 5

Uit een peiling blijkt dat één op de drie kiezers in Europa nu op een populistische partij (rechts of links) stemt. In Nederland komen er natuurlijk ook verkiezingen aan. Maakt de uitslag ook iets uit voor ‘de beurs’?

Geen keuze voor groei

Of een populist aan de macht komt heeft in ieder geval wel invloed op de economie, zegt een recent onderzoek (en dan dus uiteindelijk ook op de beurs zou je zeggen).

Op dit moment wordt een kwart van alle landen geregeerd door populisten. In het onderzoek is gekeken naar 51 populistische geleide landen tussen 1900 en 2020 en de kosten blijken hoog; 15 jaar na het aantreden van een populist is het Bruto Binnenlands Product 10% lager dan bij vergelijkbare niet-populistische landen.

Je kan wel wat vraagtekens bij dit onderzoek zetten, hoe definieer je bijvoorbeeld een populist? En geen enkel land is echt goed vergelijkbaar en bovendien weet je nooit hoe het anders was uitgepakt.

Toch lijkt het aannemelijk dat verkiezingen invloed kunnen hebben, vooral bij extreme uitslagen of extreme economische beleidswijzigingen. Een goed voorbeeld dicht bij huis is de verkiezingswinst van Liz Truss in de V.K. vorig jaar en de reactie van financiële markten op haar economische plannen: binnen 3 weken verdampte er $500 miljard op de beurs.

Toch maar in de gaten houden die verkiezingen, ook vanuit beleggingsperspectief.

Schuld en (wie betaalt de) boete

Populistisch of niet, de gedachte dat de hoogte van de staatsschuld niet zoveel uitmaakt zolang de aflossingen gewoon betaald kunnen worden heeft de laatste jaren bij veel regeringen aan populariteit gewonnen. Een geruststellende gedachte, die veel mogelijkheden biedt om het electoraat tevreden te houden.

Zelf heb ik nog altijd last van een ouderwets Calvinistisch stemmetje dat zegt dat je je schulden moet afbetalen. Zelf afbetalen, dus niet de generaties na jou er voor op laten draaien (die bovendien al opgezadeld worden met een klimaatprobleem, maar dat is een ander verhaal).

Gezien de extreem lage rente was er op zich ook wel wat voor te zeggen om tijdelijk meer uit te geven, zeker investeringen die op lange termijn positieve impact op de economie hebben (ik kan er weinig noemen helaas) en om steun te bieden in crises.

Als de rente komt….

Het tijdperk van lage rentes is nu echter voorbij. Weggestopt op pagina 21 van het Financieel Dagblad las ik dat de wereldwijde schuldberg nog nooit zo hoog is geweest als nu.

De teller staat op $307 biljoen. Zulke grote bedragen zijn nogal abstract. Beetje off topic, maar Wikipedia maakt de grootte van één biljoen gevoelsmatig iets inzichtelijker door er er op te wijzen dat één biljoen seconden neerkomt op 31.700 jaar. Iemand die rond 30.000 voor Christus was begonnen met tellen tot 1 biljoen was dus nu pas klaar geweest. En 307 biljoen seconden…

Enfin, nu die schuldenberg blijft groeien in parallel met een stijgende rente wordt het toch moeilijker vol te houden dat het niet uitmaakt. Er zijn natuurlijk veel schulden die nog lopen tegen lagere rentes, maar uiteindelijk gaan de rentebetalingen omhoog, en dan denken we nog niet eens aan afbetalen. Dat kan alleen maar leiden tot meer schulden en meer druk op centrale banken om de rentes te verlagen (als dat al helpt in dit verband).

De hoge rentes gaan - zeker als we weer in een uiteindelijke onvermijdelijke recessie terechtkomen - (zwakkere) bedrijven in de problemen brengen. De hogere rente maakt bedrijfs- en zelfs staatobligaties langzamerhand ook tot een aantrekkelijk alternatief voor aandelen.

Al met al geen positief verhaal voor aandelenkoersen.

Gelukkig zijn de schulden van huishoudens wel gedaald tot het laagste niveau in twintig jaar. We kunnen dus gewoon zelf de schulden (althans de betalingen) afbetalen!

Daar heeft natuurlijk niemand zin in, dus als populistische partijen beloven niet te bezuinigen of zelfs de belastingen te verlagen dan gaan vast meer dan één op de drie Europeanen op een populistische partij stemmen. Dan is het helemaal onze eigen schuld.

p.s. omdat ik niet de illusie heb voorkiezingsuitslagen (of de invloed daarvan op de beurs) te kunnen voorspellen en met name voor de lange termijn beleg is dit alles geen reden voor mij om mijn ETF /aandelenportefeuille te verkleinen.