Is beleggen een cake bakken of een fruitsalade maken?

Onlangs las ik een korte blog met de titel “The Cake/Fruit Salad Theory of Asset Allocation”. De vraag hierin was: is een beleggingsportefeuille samenstellen net zoiets als een cake bakken of is het beter te vergelijken met het maken van een fruitsalade?

Bij een cake meng je een aantal ingrediënten zoals bloem, boter, suiker en bakpoeder om er iets totaal anders van te maken dan waar je mee begon. Tovenarij bijna. Een goed recept en exact de juiste ingrediënten en hoeveelheden gebruiken zijn hierbij cruciaal. Als je net teveel of te weinig van een bepaald ingrediënt gebruikt kan de cake helemaal mislukken. Veel professionele beleggers en vermogensbeheerders zien het samenstellen van een portefeuille net zo, waarbij zij het perfecte, unieke recept hebben.

En als het recept het na een paar jaar toch wat minder goed blijkt te hebben gedaan, dan is er natuurlijk weer een nieuw recept, met nieuwe ingrediënten en betere resultaten (in ieder geval volgens de backtest).

Kan een fruitsalade mislukken?

De tegenhanger is de fruitsalade vergelijking. Bij een fruitsalade is het allemaal wat minder spannend; je doet gewoon fruit bij elkaar. Als je er wat meer of minder ananas in doet blijft het een prima fruitsalade. Je kan ook variëren in het aantal verschillende vruchten, maar het resultaat blijft een fruitsalade - of je het lekker vindt is alleen een kwestie van smaak.

Zo kan je het samenstellen van een aandelenportefeuille ook zien; als je bijvoorbeeld wat meer risicovolle techaandelen in je portefeuille opneemt dan wordt het wat spannender. Er komt verder geen magie aan te pas en er is niet één recept dat gegarandeerd lekkerder of beter is dan de rest.

Het is allemaal natuurlijk enigszins gesimplificeerd, maar per saldo voel ik meer voor de fruitsalade analogie. Met één belangrijke kanttekening; een fruitsalade zal niet direct mislukken als je maar weinig soorten fruit gebruikt maar bij een aandelenportefeuille met te weinig aandelen kan het wel goed mis gaan.

Teveel fruit kan eigenlijk niet

Het RIVM raadt twee stuks fruit per dag aan, dat is bij aandelen bij lange na niet genoeg. Meestal kom je een getal van tussen 20 a 30 aandelen tegen als minimum voor een goed gediversificeerde portefeuille. Bij dit aantal komt volgens een aantal onderzoeken de volatiliteit zeer dicht in de buurt van de volatiliteit van de gehele markt (van alle aandelen). Meer aandelen toevoegen verlaagt de volatiliteit niet substantieel dus maakt weinig verschil volgens deze onderzoeken. En hoe lager de volatiliteit (bewegelijkheid), hoe beter, dan is de kans op een uitschieter naar beneden immers kleiner.

Een recent onderzoek zet hier echter vraagtekens bij.* De onderzoekers betwisten niet de uitkomsten van eerdere onderzoeken maar vragen zich af of volatiliteit wel de juiste (of enige) basis is om de risico’s van een aandelenportefeuille voor de lange termijn in kaart te brengen.

In dit onderzoek werd gekeken de resultaten van portefeuilles met een variërend aantal (willekeurige) aandelen over 25 jaar (van 1994 tot en met 2019). Omdat het bij beleggen vooral ook over het beperken van het neerwaartse risico gaat, keken ze naar de resultaten van de ‘pech-portefeuilles’, dat wil zeggen portefeuilles in het tiende percentiel waar de slechtst presterende aandelen in terecht waren gekomen.

Hieruit bleek dat de slechtst presterende portefeuilles met 25 aandelen het 30% slechter deden dan de slechts presterende portefeuilles met 250 aandelen. Dat scheel nogal dus, als je pech hebt.

De conclusie was dan ook dat je eigenlijk minimaal 250 aandelen nodig hebt om dit risico redelijk te beperken. En ook dan ben je niet volledig beschermd tegen de pech van relatief veel slecht presterende aandelen te hebben of de pech om een van de outperformers te missen. Actueel voorbeeld; als je dit jaar een breedgespreide portefeuille van 25 aandelen had met als techaandeel Intel dan had je het in het eerste halfjaar van 2023 maar liefst 7,5% slechter gedaan dan wanneer je in plaats van Intel sectorgenoot Nvidia in je portefeuille had opgenomen.

Extra Toegevoegd Fruit

De Cake/Fruit Salad Theory of Asset Allocation kan wat mij betreft dus iets worden aangescherpt; het gaat er om een fruitsalade te maken met zoveel mogelijk soorten fruit. Als we naar de Amerikaanse S&P 500 kijken is het vanuit dit risicoperspectief dus eigenlijk het beste om alle aandelen op te nemen.

Bij een fruitsalade is het kopen en schillen van 500 soorten fruit veel werk. Bij aandelen is er gelukkig de mogelijkheid om met één druk op de knop een kant en klare, beursgenoteerde, complete fruitsalade van alle 500 aandelen te kopen via een ETF. Geen magische formule, wel heel effectief.

De F in ETF staat voor Fund, maar Exchanged Traded Fruitsalad klinkt ook wel goed eigenlijk. Eet smakelijk!

* Er zijn meerdere onderzoeken / artikelen die dit aantal in twijfel trekken, bijvoorbeeld deze op Investopedia.