Een goed jaar, door de bank genomen

Er was weer eens een ouderwetse bankencrisis, maar een echte ramp bleef (vooralsnog) uit.

Beleggingsjaar 2023 staat tot nu toe vooral in het teken van een bankencrisis en de AI-hype. De bankencrisis is de grootste sinds de financiële crisis en leidde tot 3 nieuwe binnenkomers in de top 5 grootste bankfaillissementen in de V.S.

Dat rijmt allemaal op het eerste gezicht niet met het nieuws dat Amerikaanse banken in Q1 2023 een recordwinst van $80 miljard wisten te genereren. Van de 4400 Amerikaanse banken maakten er maar 197 (5%) verlies in Q1.

Sterker nog; zelfs het inmiddels omgevallen Credit Suisse had een recordkwartaal met een winst van $14 miljard (dat had weliswaar vooral met wat met boekhoudkundige eigenaardigheden te maken maar klinkt toch verrassend).

Hoge rente is dus toch goed, voor de bank in ieder geval.

Banken profiteren per saldo dus toch van de stijgende rente. Dat dachten we begin van het jaar ook al te weten, maar toen bleek door Silicon Valley Bank’s problemen dat er ook een keerzijde was aan stijgende rentes; obligatieposities worden namelijk minder waard. Dat is vervelend in geval deze posities tegenover klanttegoeden staan en er een (virtuele) bankrun begint.

Nu lijkt een stijgende rente dus toch een positieve bijdrage te leveren aan de winstgevendheid van banken. Zeker als je - zoals afgelopen week bleek na de ook bij ABN Amro en ING zeer hoge winsten - even wacht met de renteverhogingen door te voeren bij de spaarrente, maar het wel al (sneller) aanpast bij de hypotheekrente.

Ondanks de winsten was niet iedereen even enthousiast over de strategie van de banken.

Altijd weer die shortsellers

Toch zijn de zorgen over de bankensector niet voorbij. Omdat de problemen vaak beginnen met een dalende aandelenkoersen gaan er ook weer stemmen op om ‘short selling’ in bankaandelen aan banden te leggen. Short selling of short gaan is het inspelen op een verwachte daling van een aandeel door het eerst te lenen en dan te verkopen, met de hoop het later op een lagere prijs terug te kunnen kopen (en de geleende aandelen weer terug te leveren).

Zo zei een woordvoerder van het Witte Huis onlangs bij een persconferentie: “…the administration is going to closely monitor the market developments, including the short selling pressures on healthy banks. “. En ook Jamie Dimon gaf aan dat de SEC wat hem betreft short selling moeten verbieden of in ieder geval streng monitoren om in te grijpen als iemand bijvoorbeeld short gaat en daarna een suggestief Tweetje de wereld in stuurt.

Dat laatste is natuurlijk inderdaad een slecht verhaal, maar in het algemeen ben ik geen voorstander van het verbieden van short gaan aangezien het er ook voor zorgt dat de kans op bubbels/excessen kleiner wordt.

Het is allemaal karma, ook bij beleggen

Een recent voorbeeld van shortgaan is Hindenburg Research dat inspeelt op een daling van Icahn Enterprises van de bekende belegger Carl Icahn (schijnt de inspiratie voor Gordon Gecko uit de film Wall Street te zijn geweest). Volgens Hindenburg is de manier waarop Icahn dividenden uitkeert vergelijkbaar met een piramidespel. Briljante naam natuurlijk; Hindenburg Research. Icahn is uiteraard not amused en heeft gezegd de naam Blitzkrieg Research toepasselijker te vinden. Icahn’s grote rivaal Bill Ackman van Pershing Square Capital genoot er ondertussen zichtbaar van dat Icahn nu zelf eens aangevallen werd en twitterde opgetogen over Hindenburg’s rapport:

“There is a karmic quality to this short report that reinforces the notion of a circle of life and death. As such, it is a must read.”

Als Hindenburg inderdaad een punt heeft ten aanzien van Icahn dan is het in mijn ogen goed voor de lange termijn gezondheid van de markt als dit door middel van shortselling aan het licht komt, maar daarover wellicht een andere keer meer.

Vervelend nasmaakje

Terug naar de banken, die hebben dus eigenlijk voorlopig een prima jaar achter de rug. De zes grootste Amerikaanse banken, die na de vorige crisis in 10 jaar $10 miljard winst hebben gemaakt, hebben nog meer winst gemaakt. De allergrootste, JP Morgan, mocht door de toegestane overname van de First Republic Bank zelfs nog wat groter worden.

De aanpak van de crisis tot nu toe roept wel wat vragen op. De Amerikaanse toezichthouder heeft niet alleen JP Morgan groter gemaakt, maar heeft ook alle tegoeden bij Silicon Valley Bank tegoeden gegarandeerd, ook boven de grens van $250,000. Blijft dat zo? Valt de prikkel voor klanten om goed huiswerk te doen dan niet weg? (Gaan we dat in Europa ook doen?).

In Europa zijn tegen goed gebruik in door de Zwitserse autoriteiten in het geval van Credit Suisse obligaties waardeloos afgestempeld maar kregen aandeelhouders nog wel enige compensatie. Stond vast in de kleine lettertjes, maar geen prettig precedent.

En de recordwinsten door het rentebeleid van banken vallen niet goed bij klanten die al te lijden hebben van inflatie (en graaiflatie).

ShortGPT

Het beeld kan snel veranderen, maar gezien de resultaten en uiteindelijk steun van overheden lijkt het - of het nu toegestaan is of niet - voorlopig voorbarig om in te spelen op een algehele daling van bankaandelen.

Misschien is het een beter idee om te kijken naar kansen ten aanzien van hét onderwerp van dit moment: AI. Volgens onderzoek van SocGen was de S&P500 dit jaar zonder AI niet met 8% gestegen, maar 2% gedaald. Dat gaat wel heel hard, misschien creëert AI binnenkort ook kansen voor Hindenburg Research?